251

30

Vexare turmas et frementem

Mittere equum medios per ignes.
Sic tauriformis volvitur Aufidus,
Qua regna Dauni praefluit Apuli,
Cum saevit horrendamque cultis

Diluviem meditatur agris,
Ut barbarorum Claudius agmina
Ferrata vasto diruit impetu
Primosque et extremos metendo

Stravit humum sine clade victor,
Te copias, te consilium et tuos
Praebente divos. Nam tibi, quo die
Portus Alexandrea supplex

Et vacuam patefecit aulam,
Fortuna lustro prospera tertio
Belli secundos reddidit exitus,
Laudemque et optatum peractis

Imperiis decus arrogavit.
Te Cantaber non ante domabilis
Medusque et Indus, te profugus Scythes
Miratur, o tutela praesens

Italiae dominaeque Romae.
Te fontium qui celat origines
Nilusque et Ister, te rapidus Tigris,
Te beluosus qui remotis

Obstrepit Oceanus Britannis,
Te non paventis funera Galliae
Duraeque tellus audit Hiberiae,
Te caede gaudentes Sigambri

Compositis venerantur armis

41

4.

50

CARMEN XV.

PHOEBUS volentem proelia me loqui
Victas et urbes increpuit lyra,

100

CARMINUM LIB. IV. CARM. XV.

10

15

Ne parva Tyrrhenum per aequor

Vela darem. Tua, Caesar, aetas
Fruges et agris rettulit uberes
Et signa nostro restituit Jovi
Derepta Parthorum superbis

Postibus, et vacuum duellis
Janum Quirini clausit, et ordinem
Rectum evaganti frena licentiae
Injecit, emovitque culpas,

Et veteres revocavit artes
Per
quas

Latinum nomen et Italae
Crevere vires famaque et imperi
Porrecta majestas ad ortus

Solis ab Hesperio cubili.
Custode rerum Caesare non furor
Civilis aut vis exiget otium,
Non ira quae procudit enses

Et miseras inimicat urbes.
Non qui profundum Danubium bibunt
Edicta rumpent Julia, non Getae,
Non Seres infidive Persae,

Non Tanaîn prope flumen orti.
Nosque et profestis lucibus et sacris
Inter jocosi munera Liberi
Cum prole matronisque nostris,

Rite deos prius apprecati,
Virtute functos more patrum duces
Lydis remixto carmine tibiis
Trojamque et Anchisen et almae

Progeniem Veneris canemus.

2

Q. HORATII FLACCI

CARMEN SAECULARE.

10

PHOEBE silvarumque potens Diana,
Lucidum caeli decus, o colendi
Semper et culti, date, quae precamur

Tempore sacro,
Quo Sibyllini monuere versus
Virgines lectas puerosque castos
Dis quibus septem placuere colles

Dicere carmen.
Alme Sol, curru nitido diem qui
Promis et celas aliusque et idem
Nasceris, possis nihil urbe Roma

Visere majus.
Rite maturos aperire partus
Lenis, Ilithyia, tuere matres,
Sive tu Lucina probas vocari

Seu Genitalis.
Diva, producas subolem patrumque
Prosperes decreta super jugandis
Feminis prolisque novae feraci

Lege marita,
Certus undenos decies per annos
Orbis ut cantus referatque ludos
Ter die claro totiesque grata

Nocte frequentes.
Vosque veraces cecinisse, Parcae,
Quod semel dictum est stabilisque rerum
Terminus servat, bona jam peractis

Jungite fata.

30

35

40

45

Fertilis frugum pecorisque Tellus
Spicea donet Cererem corona ;
Nutriant fetus et aquae salubres

Et Jovis aurae.
Condito mitis placidusque telo
Supplices audi pueros, Apollo :
Siderum regina bicornis audi,

Luna, puellas.
Roma si vestrum est opus, Iliaeque
Litus Etruscum tenuere turmae,
Jussa pars mutare Lares et urbem

Sospite cursu,
Cui per ardentem sine fraude Trojam
Castus Aeneas patriae superstes
Liberum munivit iter, daturus

Plura relictis :
Di, probos mores docili juventae,
Di, senectuti placidae quietem,
Romulae genti date remque prolemque

Et decus omne!
Quaeque vos bubus veneratur albis
Clarus Anchisae Venerisque sanguis,
Impetret, bellante prior, jacentem

Lenis in hostem!
Jam mari terraque manus potentes
Medus Albanasque timet secures,
Jam Scythae responsa petunt, superbi

Nuper, et Indi.
Jam Fides et Pax et Honos Pudorqun
Priscus et neglecta redire Virtus
Audet, apparetque beata pleno

Copia cornu.
Augur et fulgente decorus arcu
Phoebus acceptusque novem Camenis,
Qui salutari levat arte fessos

Corporis artus,
Si Palatinas videt aequus arces
Remque Romanam Latiumque, felix
Alterum in lustrum meliusque semper

Proroget aevum.

70

Quaeque Aventinum tenet Algidumque,
Quindecim Diana preces virorum
Curet et votis puerorum amicas

Applicet aures.
Haec Jovem sentire deosque cunctos
Spem bonam certamque domum reporto,
Doctus et Phoebi chorus et Dianae

Dicere laudes.

75