Billeder på siden
PDF
ePub

4

po

this tribus suffervefactis et in potu datis. Prosunt' et combustæ, ut cinis earum bibatur in vino addito resina momento. Cochleæ nudæ, de quibus diximus, in Africa maxime inveniuntur, utilissimæ dysentericis, quinæ combustæ cum denarii pondere dimidii acacia: ex eo cinere3 dantur cochlearia bina in vino myrtite, aut quolibet austero cum pari modo caldæ. Quidam omnibus Africanis ita utuntur. Alii totidem Africanas, vel latas infundunt tius. Et si major fluxio sit, addunt acaciam faba magnitudine. Senectus anguium dysentericis et tenesmis in stanneo vase decoquitur cum rosaceo. Vel si in alio, cum stanno illinitur. Jus e gallinaceo iisdem medetur: sed. veteris gallinacei vehementius salsum jus alvum ciet.s Membrana gallinarum tosta et data in oleo ac sale cœliacorum dolores mulcet. Abstineri autem a frugibus ante et gallinam et hominem oportet. Fimum columbinum tosd Clystere immittunt.

e

h

Alvi fluxus.

Ventri illinitur.

k

recentt. decoctusque et in cibo Gronov. et vulgg.-2 Vet. Dalec. subfervefacta et in potu data.-3 Ita codd. Dalec. et Regg. Brot. 1. 2. exque eo cinere edd. ante Harduin.-4 Cod. Dalec. fluitio.-5 Ita ex codd. Harduinus et recentt. medetur, sed veteris gallinacei vehementius. Salsum jus alvum ciet Gronov. et vulgg. medetur: sed veteris gallinacei salsum jus vehementius alvum ciet Chiffl. -6 Abstinere Gronov. et al. ante Harduin.-7 Ita codd. Regg. Brot. 1. 2. in

NOTE

f Prosunt] Galenus de Facult. Simp. Med. xI. 1. p. 309. Plinius Valer. 11. 27. et 33.

De quibus diximus] Lib. XXIX. c. 36. statim initio. Eadem ferme cum Plinio tradit Galenus κατὰ τόπους, IX. 5. p. 616.

h Senectus anguium] Iisdem fere verbis Marcellus Empir. c. 27. pag. 194. et c. 39. p. 202. Item Plinius Valer. II. 24.

firma ac pellucida, quæque inter coquendum excoriari solet, arefacta, tritaque, et in vino pota, σroμAXIKOTS, stomachicis, confert.' Negat hoc esse verum Galenus de Fac. Simp. Med. XI. 1. p. 303. Contra Dioscoridi, Plinioque Marcellus Empir. subscribit, c. 27. p. 193. Membrana, quæ est in ventriculo gallinæ, siccata et trita, et cum vino austero cœliaco jejuno potui data medetur; ita ut ipsa

1 Sed veteris gallinacei] Vide Notas, gallina prius vel biduo abstineatur a et Emend. num. 15.

Membrana] Explicatius aliquanto Diosc. II. 53. Quæ in gallinaceo,' inquit, interna ventriculi parte membrana substernitur, cornu instar

cibo, et qui potionem accepturus est, ante diem frugi sit, et non cœnet.' Sic etiam Plinius Valer. 11. 26.

* Fimum columbinum] Plinius Valer. loc. cit. ad verbum.

tum potumque. Caro palumbis in aceto decocta dysentericis et cœliacis medetur. Turdus inassatus cum myrti baccis dysentericis: item merulæ.' Mel, in quo apes sint immortuæ, decoctum.

[ocr errors]

XX. Gravissimum vitium ileos appellatur. Huic resisti aiunt discerpti vespertilionis sanguine: etiam illito ventre subveniri. Sistit alvum primum cochlea,' sicut

[ocr errors]

diximus in suspiriosis, temperata. Item cinis earum, quæ vivæ crematæ sint, potus ex vino austero. Gallinaceorum jecur assum, aut ventriculi membrana, quæ abjici solet, inveterata, admixto papaveris succo. Alii recentem torrent ex vino bibendam. Jus perdicum, et per se ventriculus contritus ex vino nigro. Item palumbus ferus, e posca decoctus. Lien pecudis tostus, et in vino tritus. Fimum columbinum cum melle illitum. Ossifragi venter

r

quo sint immortuæ apes edd. ante Brotier.

CAP. XX. 1 Vet. Dalec. eumque etiam.-2 Ita codd. Harduini et Chiffl. cum edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt. subvenire. S. alvum et cochlea Gronov. et al. vett.-3 Ita ex codd. Harduinus et recentt. aut ventr. membra, quæ ab

NOTE

1 Item merula] Celsus 11. 30. Quæ res alvum astringant:''Merula, palumbus,' &c.

m Gravissimum] Quid sit ileos, Celsus explanat his verbis, 1v. 13. 'Inter ipsa vero intestina consistunt duo morbi, quorum alter in tenuiore, alter in pleniore intestino est.... Diocles Carystins tenuioris intestini morbum χόρδαψον, plenioris εἰλεὸν nominavit. A plerisque video nunc illum priorem eiλedv, (hos Plinius hoc loco sequitur,) hunc кwλкdν nominari. Sed prior modo supra umbilicum, modo sub umbilico dolorem movet. Fit ex alterutro loco inflammatio: nec alvus, nec spiritus infra transmittitur. Si superior pars affecta est, cibus: si inferior, stercus per os redditur,' &c. Idem 11. 8. 'Morbus intestini tenuioris, nisi resolutus est intra septimum diem, occidit.' Delph. et Var. Clas.

Huic resisti] Totidem verbis Marcellus Empir. c. 27. p. 194. et Plinius Valer. II. 33.

• Sistit alvum] Marcellus Empir. c. 27. p. 197.

P Sicut diximus] Cap. 16.

4 Gallinaceorum] Plinius Valer. 11. 27.

Item palumbus] Celsus 11. 30. Marcellus Empir. c. 27. p. 192. decoqui ex passo jubet: e posca Plinius Valer. 11. 27.

• Fimum columbinum] Marcellus Empir. c. 27. p. 126. et Plinius Va

ler. 11. 27.

t Ossifragi] Marcellus Empir. cap. 20. pag. 143. Contra dolorem stomachi.... venter quoque ossifragi arefactus et potioni aspersus plurimum prodest.' Et p. 145. 'Ossifragi venter madefactus, appositusque his, ad stomachum, qui cibos non Plinius. 12 D

[ocr errors]

arefactus et potus iis qui cibos non conficiunt utilissimus, vel si manu tantum teneant capientes cibum. Quidam adalligant ex hac causa, sed continuare non debent: maciem enim facit. Sistit et anatum 4 " mascularum sanguis. Inflationem discutit cochlearum cibus. Tormina lien ovium tostus, atque e vino potus: palumbus ferus ex posca decoctus: apodes ex vino: cinis ibidis sine pennis crematæ potus. Quod præterea traditur in torminibus, mirum est: anate apposita * ventri transire morbum, anatemque emori. Tormina et melle curantur, in quo sunt apes immortuæ, decocto. Coli vitium efficacissime sanatur ave galerita assa in cibo sumta. Quidam in vase novo cum plumis exuri jubent, conterique in cinerem, bibique ex aqua cochlearibus ternis per quatriduum: quidam cor ejus adalligari femini: alii recens tepensque adhuc devorari. Consularis Asprenatum domus est, in qua alter e fratribus colo "liberatus est, ave hac in cibo sumta, et corde ejus armilla au

[merged small][ocr errors]

jicere solent Chiffl. cum ventriculi membrana, &c. Gronov. et vulgg.-4 Gronov. et al. ante Harduin. Sistit et anatum. Mox, Inflationes cod. Dalec. Inflammationem Chiffl.-5 Tormina sanat lien Gronov. et al. ante Harduin.-6 Vet.

NOTE

conficiunt, utilissimus est: vel etiamsi tantum manu teneatur, plurimum juvat.' Plinius Valer. 11. 15. cui ti tulus, Præcordiorum dolori curando:''Ossa fragi,' inquit, ‘arefacta prosunt, etiamsi teneantur in manu, dam

cibus sumitur.' Imperite : sive scriptoris id vitium sit, seu librariorum.

" Sistit et anatum] Plinius Valer. 11. 27.

Tormina] Plinius Valer. 11. 22. w Palumbus] Plinius Valerianus loc. cit.

* Anate apposita] Marcellus Em pir. cap. 27. pag. 190. et Plinius Valer. 11. 22. Idem de rana ventri apposita Marcellus prodit, p. 196.

Coli vitium] Diosc, totidem ver

[merged small][ocr errors][merged small]

8

rea incluso: alter sacrificio quodam, facto crudis laterculis ad formam' camini, atque, ut sacrum peractum erat, obstructo sacello. Unum est ossifrago intestinum mirabili natura, omnia devorata conficienti. Hujus partem extremam adalligatam prodesse contra colum constat. Sunt occulti interaneorum morbi, de quibus mirum proditur. Si catuli, priusquam videant, applicentur triduo stomacho maxime ac pectori, et ex ore ægri suctum lactis accipiant, transire vim morbi, postremo exanimari, dissectisque palam fieri ægri causas. Mori et humari debere eos obrutos terra. Magi quidem, vespertilionis sanguine contacto ventre, in totum annum caveri dolorem tradunt: aut in dolore, si quis aquam per pedes fluentem haurire sustineat.'

9

[ocr errors]
[ocr errors]

XXI. (VIII) Murino fimo contra calculos illinere ' ventrem prodest. Herinacei carnem jucundam esse aiunt, si capite percusso uno ictu interficiatur, priusquam in se urinam reddat: eos qui carnem ederint, stranguriæ mor

verit.

2 f

Aut si ventriculus dolet cuipiam, liberatur is, si aquam bibat, unde pedes la

Dalec. facto sacello e crudis.—7 Ita codd. Harduini, Dalec. et Chiffl. cum edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt. in formam Gronov. et vulgg.-8 Sunt deest in Chiffl.-9 Vet. Dalec. agritudinis.-10 Vet. Dalec. quidam.11 Vet. Dalec. at presentem dolorem levari; Gronov. et al. ante Harduin. aut per dolorem; Chiffl. aut in dolore.

CAP. XXI. 1. Ita codd. Regg. 1. 2.' Brotier. illinire edd. ante Brotier.— 2 Vet. Dalec. reddat et eos qui carnem tum.—3 Ita codd. Harduini et Chiffl.

NOTE

a Unum est ossifrago] Marcellus Empir. c. 39. p. 202. Unicum est intestinum ossifragi, miræ naturæ, quod omnia devorata citissime conficit hujus pars extrema colligitur et reponitur: et, cum opus fuerit, ventri laborantis alligatur: remedio miro omnes intestinorum dolores citissime sedat.'

b. Si catuli] Vide quæ dicta sunt cap. 14. sunt enim his paria, ac plane gemina.

Magi quidem] Marcellus Empir.

c. 27. p. 190. et c. 28. p. 202.

d Aut in dolore] Marcellus Empir. c. 28. p. 200. Si ventriculus perversatus fuerit alicui, aquam bibat, unde pedes laverit suos.'

e Murino fimo] Diosc. H. 98. murino fimo calculos expelli ait, si cum thure et mulso bibatur. Plinius Valer. 11. 39. Marcellus Empir. cap. 26. pag. 176. Ad urinæ difficultatem, murino fimo summitatem veretri, vel imum ventrem, illini prodest.'

[ocr errors]

Eos qui carnem] Marcellus Em

bum contrahere minime posse. Hæc caro ad hunc modum occisi stillicidia in vesica 3 emendat: item suffitus ex eodem. Quod si urinam in se reddiderit, eos qui carnem ederint stranguriæ morbum contrahere traditur. Jubent 4 et vermesi terrenos bibi ex vino aut passo ad comminuendos calculos: vel cochleas decoctas, ut in suspiriosis."j Easdem exemtas testis tritasque, tres in vini cyatho bibi, sequenti die duas, tertia die unam, ut stillicidium urinæ emendent. Testarum vero inanium cinerem ad calculos pellendos. Idem hydri jecur bibi, vel cinerem scorpionum in pane sumi, vel si quis cum locusta edit. Lapillos1 qui

8

in gallinaceorum vesica, aut in palumbium ventriculo, inveniantur, conteri et potioni inspergi. Item membranam TM e ventriculo gallinacei aridam: vel, si recens sit, tostam. Fimum quoque" palumbinum in faba sumi contra calculos et alias difficultates vesicæ. Similiter plumarum cinerem palumbium ferorum ex aceto mulso. Et intestinorum ex

cam edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt. stillicidia vesica Gronov. et vett. Mox, ex eadem Vet. Dalec.-4 Juvat cod. Dalec.-5 Gronov. et al., ante Harduin. uti suspiriosis.—6 Ita codd. Harduini et Chiffl. cum edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt. stillicidia Gronov. et vulgg.-7 Vet. Dalec. edat.-8 Vet.

NOTE

pir. c. 26. p. 180. Herinacei caro optime decocta, atque in cibo sumta, stranguriosis mire subvenit, et cito naturalem urinæ cursum relaxat.'

8 Item suffitus ex eodem] Ex felle fieri suffitus præcipit Habdarrahmanus Ægyptius c. 32. p. 114. Felle herinacei cum pomorum corticibus si ter sub vestimenta suffumigabis laborantem dysuria, curabitur.'

b Quod si urinam] Reddunt enim in desperatione urinam tabificam ac tergori suo carnique noxiam, ut dictum est VIII. 56.

i Jubent et vermes] Plinius Valer. 11. 39.

Ut in suspiriosis] De quibus dixi. mus c. 16. Sic etiam Plinius Valer. loc. cit.

k Testarum vero] Marcellus Empir. c. 26. p. 181. et Plinius Valer. loc. cit.

Lapillos] Marcellus Empir. c. 26. p. 176. Contra calculum, et alias difficultates vesica, lapillum qui in gallinacei vesica, aut in palumbi ventriculo,' &c. Totidem verbis pariter Plinius Valer. 11. 39.

m Item membranam] Marcellus Empir. loc. cit.

Fimum quoque] Q. Serenus c. 33. p. 146. Plinius Valer. loc. cit. ' Vesicæ et calculo purgando:''Fimus lumborum in sorbitione ex faba frac ta bibitur.' Sic etiam Marcellus Empiric. c. 26. p. 181.

• Similiter] Totidem syllabis Plinius Valer. loc. cit.

« ForrigeFortsæt »