f

4

2

argilla circumlito, atque ita in furnum indito. Idem et in potione proficit. Quidam ob id edendum 3 dederunt. Aliqui et vermem e cadavere canino adalligavere: menstruave canis in panno subdidere calici, aut intus ipsius caudæ pilos combustos insuere vulneri. Cor caninum" habentem fugiunt canes. Non latrant vero, lingua canina in calceamento subdita pollici: aut caudam mustelæ, quæ abscisa dimissa sit, habentes. Est limus salivæ sub lingua rabiosi canis, qui datus in potu fieri hydrophobos' non patitur. Multo tamen utilissime jecur ejus, qui in rabie momorderit, datur, si possit fieri, crudum mandendum: si minus, quoquo modo coctum, aut jus coctis carnibus. Est vermiculus in lingua canum, qui vocatur a Græcis lytta,5 "

k

vulgg.-2 Chiffl. fumum.-3 Vet. Dalec. bibendum.-4 Ita ex codd. Harduinus et recentt. menstruave in panno Gronov. et al. vett. Mox, Vet. Dalec. calci, aut canis ipsius... imposuere vulneri; Chiffl. inseruere vulneri.—5 Ita ex

NOTE

* Subdidere calici] In quo bibiturus æger. Sic libri omnes, etiam Mss.

Cor caninum] Sextus Platon. cap. 9. de cane, tit. 27. Ne canes sint molesti:'Cor canis si quis secum habuerit, canes ei molesti non erunt.' 1 Non latrant vero] Hanc vim denti quoque Habdarrahmanus ascribit c. 26. p. 105. Dentem canis, qui caninus dicitur, si quis appendet ex brachio, et inter canes transibit interdiu, vel noctu, nequaquam in eum lafrabunt.'

i Aut caudam mustela] Quæ viva dimissa sit, post abscissam caudam. Elianus Hist. Animal. IX. 55.

Est limus saliva] Totidem verbis Plinius Valer. 111. 50,

Hydrophobos] Tdpopóßovs, aquæ metuentes. Quo de genere morbi diximus VIII. 63. Cælius Aurel. 111. 9. aquifugas' dixit: Glossæ, lymphatos.' Theodorus Priscianus II. 1. 8. Hydrophobicorum causam aliqui ex morsu canis rabiosi, aliqui ex serpentium venire asseverant. . . . Aërem serenum, veluti pluviosum, perhorrescunt. Vitare etiam bibendi consuetudinem tentant,' &c.

m Multo tamen] Dioscor. II. 49. Κυνὸς λυσσῶντος ήπαρ βιβρωσκόμενον ὀπτὸν ὑπὸ τῶν δηχθέντων ὑπ' αὐτοῦ, ἀπεριττώτους ὑδροφοβίας τηρεῖν πιστεύε

6

q

S

quo exemto infantibus catulis, nec rabidi fiunt, nec fastidium sentiunt. Idem ter igni° circumlatus datur morsis a rabioso, ne rabidi fiant. Et cerebello gallinaceo occurritur. Sed id devoratum anno tantum eo prodest. Aiunt et cristam galli contritam efficaciter imponi, et anseris adipem cum melle. Saliuntur et carnes eorum, qui rabidi fuerunt, ad eadem remedia in cibo dandæ. Quin et necantur catuli statim in aqua, ad sexum ejus qui momorderit, ut jecur crudum devoretur ex iis. Prodest et fimum gallinaceum, duntaxat rufum, ex aceto impositum : et muris aranei caudæ cinis, ita ut ipse, cui abscisa sit, vivus dimittatur: glebula" ex hirundinum nido illita ex aceto: vel pulli hirundinis combusti: membrana sive senectus anguium, vernatione exuta, cum cancro masculo ex vino trita. Nam etiam per se reposita in arcis armariisque tineas necat. Tanta vis mali est, ut urina quoque calcata rabiosi canis noceat, maxime ulcus habentibus. Remedio est fimum caballinum

" Membrana, quam angues verno tempore exuerunt.

codd. Harduinus et recentt. lytra edd. vett. et Gronov.-6 Ita codd. Harduini, Vet. Dalec. et Chiffl. cum edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt. cristam contritam Gronov. et al. vett.-7 Vet. Dalec. quem canis momorderit.—8 Ita codd. Harduini et Chiffl. cum edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt, masculo trita Gronov. et vulgg.-9 Remedium est fimum Gronov. et al. vett. Remedio

P Aiunt et cristam] Plinius Valer. hic corium vetus est, quo serpentes

ad verbum III. 50.

exuuntur, sed corii, seu membranæ,

aspersum aceto, et calfactum in fico impositum. Minus hoc miretur, qui cogitet, lapidem a cane morsum, usque in proverbium" discordiæ venisse. Qui in urinam canis 10 suam egesserit, torporem lumborum sentire dicunt." Lacerta, quam bi sepa, alii chalcidicen 12 y vocant, in vino pota morsus suos sanat.

X

XXXIII. Veneficiis ex mustela sylvestri factis contrarium est jus gallinacei veteris large haustum : peculiariter contra aconitum, addi parum salis oportet. Gallinarum " fimum duntaxat candidum, in hyssopo decoctum, ut mulso,' contra venena fungorum boletorumque item inflationes, ac strangulationes: quod miremur, cum, si aliud animal gustaverit id fimum, torminibus et inflationibus afficiatur. Sanguis anserinus contra lepores marinos valet, cum olei

:

fimum cod. Chiffl. et Franz. Remedio est fimum codd. Harduini, cum edd. Harduin. 1. 2. 3. Miller. Bipont. et Franz. Mox, cum fico impositum Vet. Dalec.-10 Idem Vet. rabiosi canis.—11 Ita codd. Harduini et Chiffl. cum edd. Harduin. 1. 2. 3. et recentt. dicitur sentire Gronov. et vulgg.-12 Chalciden alii melius putant, ut infra xxxII. 3. et apud Aristot. de Animal, vit. 24.' Dalec. Calcicen Chiffl.

CAP. XXXIII. 1 Vet. Dalec. cum æsypo decoctum in mulso. Mox, mulso,

NOTE

verno tempore, abjectio. Cap. 35. ipsum corium est.

"In proverbium] Fortassis ita dictitabant in hominem conviciatorem ac rixosum, Hic lapidem .calcavit a cane morsum.' Vide Erasmum Chiliad. IV. Cent. 5. adag. 17.

x Lacerta] Scholiastes Nicandri, in Theriac. p. 37. 'H dè σny duola kori τῇ σαύρᾳ· καλεῖται δὲ καὶ χαλκίς. ἔχει δὲ ἐπὶ τοῦ νώτου χαλκιζούσας ῥάβδους ἔστι δὲ ὀκτὼ παλαιστῶν. Σήψ δὲ καλεῖ. ται, παρὰ τὸ σήπειν τοὺς πληγέντας. Γίνεται δὲ ἐν Συρίᾳ καὶ Λιβύῃ, καὶ Κύπρῳ, kal diaтpíßei év æérpais. Genus igitur lacertæ est, his regionibus incogni

qui Dioscoridem totidem ferme verbis exscripsit Galenus de Fac. Simp. Med. xi. 1. p. 314.

a Veneficiis ex mustela] Venenis ex illius felle paratis, ut dictum est c.

16.

b Gallinarum] Hoc bibi cum posca, σùv ¿è̟vkρáтų, jubet Diosc. in Alexiph. c. 23. adversus fungorum venenum. Cum melle, iv. 83.

e Cum, si aliud animal] Columella de Re Rust. VI. 5. Cavendum est, ne ad præsepia boum sus aut gallina perrepat: nam hoc quod decidit, immixtum pabulo, bubus affert necem.' d Sanguis anserinus] Sic Diosc. in Alexiph. c. 30. Calentem cum passo propinat Aëtius Serm. xi. 53. p. 263. Plinius Valer. hunc locum expressit totidem verbis, uit. 54.

g

æqua portione. Item contra mala medicamenta omnia asservatur cum Lemnia rubrica et spinæ albæ succo, pastillorum drachmis quinque, qui in cyathis ternis aquæ bibantur: item mustele catulus, ut supra diximus, præparatus. Coagulum' quoque agninum adversus omnia mala medicamenta pollet: item sanguis anatum Ponticarum. Itaque et spissatus servatur, vinoque diluitur. Quidam fœminæ anatis efficaciorem putant. Simili modo contra venena omnia ciconiarum ventriculus valet, coagulum pecoris. Jus ex carne arietum privatim adversus cantharidas: item lac ovium calidum, præterque iis qui buprestin aut aconitum biberint. Columbarum sylvestrium fimum privatim contra argenti vivi potum. Contra toxica, mustela vulgaris inveterata, binis drachmis pota.

h

XXXIV. (vi.) Alopecias replet fimi pecudum cinis cum oleo cyprino' et melle: item ungularum muli1 vel mulæ ex oleo myrteo. Præterea (ut Varro noster tradit)" murinum

venena fungorum boletorumque astringit Gronov. et al. ante Harduin.--2 Chiffl. lenta. Mox Chiffl. catulis ut supra diximus præparatis.-3 Ita ex codd. Harduinus et recentt. Catulis jus ex carne Gronov. et vulgg. Mox, præterquam iis Gronov. et al. ante Harduin.

NOTE

e Ut supra diximus] Cap. 16. f Coagulum] Totidem verbis Plinius Valer. 111. 53.

8 Item sanguis] Plinius Valer. loc. cit. Auctor Kiranidum, pag. 126. 'Anatis sanguis calidus, aut siccus, cum vino bibitus, salvat bibentem ab omni veneno, et eos qui a vipera morsi sunt sanat.'

h Ciconiarum] Plinius Valer. loc. cit. Auctor Kiranidum, p. 129. hanc vim contra venena omnia echino adjudicat, hoc est, interiori membranæ ventriculi ciconia.

Jus ex carne] Aëtius Serm. XIII. 49. p. 262. Ad eos qui cantharidas hauserunt:''Danda etiam jura pinguia porcina, aut ovilla, aut anserina: carnes etiam agnina,' &c. Scri

bonius Largus Compos. 189. Ad cantharidas:''Adjuvat bene et jus pingue agninum,' &c.

Præterque] Prætereaque iis qui buprestin hauserint. His vero eadem medicamenta scribit Diosc. in Alexiph. c. 3. quæ sunt iis accommodata, quibus exhibitæ cantharides fuerint. Sic porro Mss. omnes habent: non, ut editi libri, præterquam, contra scriptoris mentem.

Contra toxica] Plinius Valer. ad verbum, 111. 53.

1 Item ungularum muli] Ungulas asini ad alopecias commendat Aëtius VI. 55. p. 232. Muli jecur, Sextus Platon. c. 15. de mula, vel burdone,

tit. 4.

m Ut Varro noster tradit] Sic Reg. 1.

fimum," quod item muscerdas 2 o appellat. Et muscarum capita P recentia, prius folio ficulneo asperatas." Alii sanguine muscarum utuntur. Alii decem diebus cinerem earum illinunt cum cinere chartæ, vel nucum, ita ut sit tertia pars e muscis. Alii lacte mulierum cum brassica cinerem muscarum subigunt. Quidam melle tantum. Nullum animal minus docile existimatur, minorisve intellectus: eo mirabilius est, Olympia sacro certamine, nubes earum immolato tauro, Deo quem Myiodem vocant, extra territorium id abire. Alopecias" cinis e murium capitibus, caudisque, et totius muris, emendat: præcipue si veneficio acciderit hæc injuria. Item herinacei cinis cum melle, aut corium a Prius folio ficus perfricatas paulo asperius alopecias sanat.

S

CAP. XXXIV. 1 Chiffl. pecudis cinis cum oleo cyprio.—2 Vet. Dalec. idem musNOTE

At in Reg. 2. sincerius, ut Varro narrat.

n Murinum fimum] Varroni subscribunt Aëtius loc. cit. Alexander Iatros 1. 4. et Galenus de Theriac. ad Pison. c. 9. p. 942. Marcellus Empir. c. 6. p. 45. Stercus murinum cum aceto tritum ad alopecias unctas,' &c.

Muscerdas] Merda, inquit Vossius in Etymol. generale est nomen. Usus eo Horatius. Specialia sunt, 'muscerda,' quo murium stercus signari ait Festus: Sucerda,' stercus suillum. Unde in Glossis, Sucerda, Xoiрeíα Kóжрos. Similia sunt, capricerda,'' bucerda,' atque adeo homerda.' Vide ibi plura.

P Et muscarum capita] Marcellus Empir. c. 6. p. 46. Muscarum capita combusta, et cum melle trita, capitique illita, mire alopecias tollunt.' Theodorus Priscianus 1. 2.

De capillis cadentibus:' Capita muscarum cum melle contrita par beneficium faciunt in continendo capillo: ut capilli, etiam post combustionem, exeant, si fieri velis.'

9 Prius folio] Aëtius loc. cit. Alopecia prius linteo perfricata, deinde levi scarificatione, aut cepis, aut ficulneæ foliis irritata, medicamentum cum frictione illines,' &c. Priscianus loco cit. Ficus folia sicca tundes, et cribellabis: et ex eo pulvere loca confricabis,' &c.

Quidam melle tantum] Quos Plinius Valer. et Priscianus ante laudati secuti sunt.

8

Olympia] Apud Eleos Olympia est, ut in Geographicis vidimus IV. 6.

* Myiodem] Mvádns Græce dicitur, qui et Mudypos, de quo vide quæ diximus x. 40. Vide et Ælianum Hist. v. 17.

u Alopecias] Auctor Kiranidum, p. 86. Muris caput combure, cum adipe porcino, vel ursino, et cinerem tere, et inunge alopeciam, et sanabitur.' Galenus item, lib. de Theriaca ad Pison. c. 9. p. 942.

▾ Item herinacei] Hæc totidem fere verbis Phile de Propr. Anim. p. 108. Τοῦ γοῦν ἐχίνου τὴν σποδὸν κεκαυμένου Πίττῃ νεωστὶ συντεθεῖσαν εἰς χρίσιν, Φύειν ἰατροὶ καὶ ψιλοῖς φασὶν τρίχας. Ει