Billeder på siden
PDF
ePub

22590

Plinius Secundus.

CAII PLINII SECUNDI

HISTORIE NATURALIS

LIBRI XXXVII

CUM SELECTIS J. HARDUINI, DALECAMPII, BODEI, GERARDI "
ATQUE ALIORUM NOTIS ET EXCURSIBUS

SPRENGELI,

PARS QUARTA CONTINENS REM HERBARIAM
CURANTE L. DESFONTAINES

REGIE SCIENTIARUM ACADEMIE SOCIO, NECNON IN HORTO REGIO
PARISIENSI BOTANICES PROFESSORE

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][graphic][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors]

NATURALIS HISTORIE

LIBER XVII.

[ocr errors][ocr errors]

1. (1.) NATURA arborum, terra marique sponte sua pro- 1

venientium, dicta est. Restat earum, quæ arte et humanis ingeniis fiunt verius', quam nascuntur. Sed prius mirari succurrit, qua retulimus penuria pro indiviso3 possessa a feris, depugnante cum iis homine circa caducos fructus, circa pendentes vero et cum alitibus, in tanta deliciarum pretia venisse, clarissimo (ut equidem arbitror) exemplo L. Crassi atque Cn. Domitii Ahenobarbi. Crassus

I. 1. Fiunt verius. Adoptione, insitione, connubio. HARD.

2. Qua retulimus penuria. Mirari subit ea quæ ab feris hominibusque pariter et ex æquo possidentur, ut ante retulimus, hoc est, arborum fructus, perinde ac si annonæ penuria communicare alimenta cum feris homines cogat, tantis olim veniisse pretiis, in tantis fuisse deliciis.

Qua, etc. Sincerissima hæc est omnium codicum lectio, Reg. 1, 2, Colb. 1, 2, 3, Th. Chifflet. aliorumque, nunc primum a nobis restituta : quum interpolatorum scelere in vulgatis libris ita legeretur : quæ abstulimus penuria, vel pæne injuria, labefactata prorsus hujus loci sententia. Innuit enim Plinius haud obscure docuisse se aliquanto prius arborum fetus non hominum modo, sed et ferarum quoque, volu

criumque usibus destinatos. Atque id sane verbis conceptis prodidit ipso libri superioris exordio, ubi de pomiferis arboribus agens, « id munus etiam, inquit, feris volucribusque dedimus. » HARD.

-

3. Pro indiviso. Vide quæ de hac voce diximus lib. IX, et lib. XVI, c. 59. HARD.- Possessa. Ex MSS. Regg. Ambrosian. post Rezzonicum Broterius edidit possessas, scil. in æquo, vel ex æquo. Ed.

4. Atque Cn. Domitii Ahenobarbi. Val. Max. lib. IX, cap. 1 de Lux. et Libid. DALEC. —Ahenobarbi. Sic enim in nummis scribitur apud Patin. in gente Domitia, p. 99: GN. DOMITIVS. IMP. et ex adversa parte, AHENOBARBVS. Sic etiam antiquæ inscriptiones apud Gruterum, pag. 113 et 119. A rutila barba, ærique assimili nomen. In hunc dixit Lici

2

5

6

orator fuit in primis nominis romani: domus ei magnifica sed aliquanto præstantior in eodem Palatio, Q. Catuli', qui Cimbros cum C. Mario fudit. Multo vero pulcherrima consensu omnium ætate ea in colleR Viminali C. Aquilii, equitis romani, clarioris illa etiam, quam juris civilis scientia, quum tamen objecta Crasso sua est. Nobilissimarum gentium 10 ambo, Crassus atque Domitius, censuram" post consulatus" simul gessere, anno conditæ

nius Crassus orator, is ipse de quo mox sermo, non esse mirandum quod æneam barbam haberet, cui esset os ferreum, cor plumbeum. Sueton. in Nerone, c. 1, II. H.

5. Crassus orator. Is est qui cum Antonio a Cicerone introducitur in libris de Oratore : idem M. Crassi patruus, ejus qui Romanorum ditissimus appellatus est, et cum Pompeio et Cæsare triumviratum iniisse dicitur. HARD.

6. In eodem Palatio. Monte Palatino, regione Urbis decima, in qua Palatium fuit. P. Victorius in descriptione Urbis : « Regio X Palatium... Domus Q. Catuli. Domus Ciceronis. » HARD,

7. Catuli. Quum Marius pro Catulo rogantibus dixisset, ei moriendum esse, inclusus domi Catulus accensis se carbonibus suffocavit. DALEC. Catuli. Q. Luctatius Catulus Mario adversus Cimbros collega datus a senatu, cum eo vicit ac triumphum egit. Plutarchus in Mario, pag. 413, 421 et 431, et Velleius, lib. II, num. 22. HARD.

8. In colle Viminali. P. Victor. in descript, Urbis: « Regio V Exquilina, cum turri et colle Viminali... Domus Aquilii Jurisconsulti, Q. Catuli, et M. Crassi, » Aquilii crebra

mentio apud Tullium, cujus collega in prætura fuisse dicitur. H.

9. Clarioris. Qui clarior ob illam domum fuit, quam ob juris civilis scientiam. HARD.

10. Nobilissimarum gentium. Crassus, Liciniæ Domitia, Ahenobarbus. Nobilissimi jam tum dicebantur viri discreti genere illustri a cæteris: quamvis in nummis antiquis Cæsarum primus inscribitur Nobilissimus: M. IVL. PHILIPPVS. NOB. CAES. hoc est, nobilissima gente Marciorum Philipporum, quæ esset vetustior quam Cæsarea. Trahebat enim genus ex Anco Marcio rege Romanorum. Unde et nobilitas Philippi alterius, ex eadem gente celebratur a Plinio, lib. IX, cap. 69, et Marcia princeps Romanarum, lib. II, cap. 52. HARD.

11. Censuram. Censorum nomina, L. LIC. CN. DOMIT. in denariis quinque signata exstant apud Patinum, loco citato. In Fastis, C. Claudio Pulchro, M. Perpenna Coss. lustrum fecisse dicuntur LXVI. H.

12. Post consulatus. Sic ex MSS. emend. Hard. cons. Chiffl. post consulatum Gr. et al. ED.-Quum ante censuram consulatum quisque gessisset Crassus quidem an. U. C. 659, Ahenobarbus, 658. Ahenobar

Urbis DCLXII, frequentem jurgiis propter dissimilitudinem morum. Tum Cn. Domitius, ut erat vehemens natura, 3 præterea accensus odio, quod ex æmulatione avidissimum est, graviter increpuit tanti censorem habitare, pro domo ejus sestertium millies" identidem promittens. Et Crassus, ut præsens ingenio semper, et faceto lepore solers, addicere se respondit, exceptis sex arboribus. Ac ne uno quidem denario, si adimerentur, emptam volente Domitio: Crassus, Utrumne igitur ego sum, inquit, quæso, Domiti, exemplo gravis, ab ipsa mea censura notandus, qui in domo, quæ mihi hereditate obvenit, comiter" habitem: an tu,qui H-S millies sex arbores æstimes? Eæ fuere loti, patula ramorum opacitate lascivæ, Cæcina Largo e proceribus crebro in juventa nostra eas in domo sua ostentante; duraveruntque, quoniam et de longissimo ævo 4 arborum diximus", ad Neronis principis incendia, quibus cremavit Urbem, annis CLXXX. Postea cultu virides ju

16

bi consulatus mentio apud Gruter. in Inscr. p. 113. HARD.

13. Sestertium millies. In MSS. sestertium tantum legas: numerus tum hoc loco, tum paulo inferius desideratur. Valer. Max. lib. IX, cap. 1, num. 4, scribit a Domitio Crassi domum æstimatam in illo jurgio sexagies sestertium fuisse : mox interrogatum a Crasso, quanto minoris eam æstimaturus esset, decem arbusculis detractis, Domitium tricies sestertium dixisse. Sunt porro sestertium millies centena millia (id enim, ut sæpe monuimus, subintelligendum est), gallicæ monetæ, libræ 10,000,000, seu decem milliones. Sexagies, 600,000 libræ. Tricies, libræ 300,000. HARD. Sestertium millies. Sic perperam emendatum in recentioribus editionibus, pro sestertium sexagies,

[blocks in formation]
« ForrigeFortsæt »