Q HORATII FLACCI SATIRARVM LIBER I. SATIRA I. Adverfus hominum inconftantiam, & exinde in avaritiam invehitur. QUOMODO INTERPRETATIO. UOMODO fit, ô Maecenas, ut nullus vivat contentus ea conditione ↳ ANNOTATIONES. Tangit, & admiffus circum pracordia ludit, Callidus excuffo populum fufpendere nafs Egregiè & appofitè Seneca, lib. qued in Sapientem non cadat injuria. Ceteri fapientes, inquit, molliter & blandè, ut familiares medici agris corporibus, non quà crimum est, medentur, fed quà licet. Stoicis virilem ingreffi viam, non ut amœna intuentibus videatur, cura ha 1 bent; fed ut quamprimum nos eripiant, & in illum editum verticem educant, qui adeo extra communem teli jactum furrexit, ut fupra fortunam emineat. Horatii Satiras commendat Quintil. lib. 10. cap. 1. his verbis: multo eft terfior ac purus magis Horatius, & ad notandos hortum mores pracipuus. De nomine & origine Satira differui ad Juve nalem; tum in Præfatione, cùm v. 30. Sat. 1. ubi admonui non à Satyrorum dicacitate appellatum hoc carmen, fed à faturâ lege, vel lance: quod ficut hæc varios fructus contineret diis agreftibus cfferendos, illa verò multa & diverfa per ferret edicta; ita Satira multiplex argu S Seu ratio dederit, feu fors objecerit, illâ INTERPRETATIO ait: melius eft bellum. Enimvero confli gitur: hora spatio brevi mors velox accidit, vel felix victoria. furifconfultus fortunatos agricolas aftimat, quando confultor januam ejus verberat ad gallici. quam fibi vel confilium dederit, vel for- ANNOTATIONES mentum complecteretur, variaque per- I commoda: alienam verò laudat, que tractaret, Hancque etymologiam afferunt niam tum ejus folum commoda intueeruditiffimi quique viri. Ad quos, Lector, tur. Sic Jurifperitus agricolâ se infeliaccedes, reclamante licet Julio Scaligero, ciorem putat, quandocunque importuni Poët. lib. 1. cap. 12. Porrò ne mirere, adfunt confultores, & fummo mane oftia quod Sermonum vocem ac titulum, ut pulfant, fomnum & quietem interturin vulgatis plerumque, non infcripferi- bantes, feu cùm narrationibus vel intermus. Vetant graves & docti; vetat ra-rogationibus fæpè futilibus & infulfis tio. Sermones funt tam Satire quàm caput obtundunt. Epiftolæ in utrifque fcilicet reperitur æ- Galli cantum.] Vide Plin. lib. 1o. cap. què fermo, id eft, oratio remiffa & fini-11. ubi fic habet: hi noftri vigiles notima quotidiana locutioni : ut definit Ci-turni, quos excitandis in opera mortacero ad Heren. 3. n. 23. Quare igitur ifte libus,rumpendoque fomno natura genuit, Satiris titulus duntaxat præfigatur ? norunt fidera; & ternas diftinguunt boras interdiu cantu. Cum fole eunt cubitum, quartaque caftrenfi vigiliâ ad cu 1. Qui fit, Maecenas.] Non abs re tanti literarum Patroni nomen appofitum eft ad caput fingulorum Horatii operas laboremque revocant: nec folis or rum, Od. Epod. Satir. Epift. 2. Sen ratio dederit, feu fors objece rit.] Ratio, confilium, voluntas Deorum, ex quâ fieri fingula in orbe hoe inferiori, Stoici ftatuebant. tum incautis patiuntur obrepere, diemque venientem nuntiant cantu. Cicero de Divin, lib. 2. n. 57. Democritus quidem optimis verbis caufam explicat, cur ante lucem galli canant. Depulfo enim de peFors, Seu fortuna, ad quam refere-tore & in omne corpus divifo & modibant omnia Epicurei. ficato cibo, cantus edere quiete fatiatos: 3. Diverfa, Diverfa ftudia, ac vitæ qui quidem filentio noctis, ut ait Ennius, inftituta. favent faucibus: rurfus cantu plaxfuque 6. Auftris. J Lib. 1. Od. 3. rabiem No-premunt alas. Col. Rhodig. lib. 16. cap. zi. Vide & lib. 3. Od. 3. dux inquieti turbidus Adria Auster. 10. Sub galli cantum.] Quemque tædet fuæ conditionis, dum ejus fentit in 13. multa de his. Confultor.] Cicero pro Muræna, fic artem militarem cum Jure Civili, fen, belli ducem cum Jurifperito confert; vi Ille, datis vadibus qui rure extractus in urbem eft, Cætera de genere hoc (adeo funt multa) loquacem Quo rem deducam. Si quis Deus, En ego, dicat, Quid ftaris: Nolint. Atqui licet effe beatis. INTERPRETATIO. Is verò qui datis fponforibus rure deductus eft in civitatem, folos pradicat beatos in civitate degentes. Reliqua ejufmodi tam multa funt, ut fatigare queant verbofum Fabium, Ne te retardem, andi quo tendam, Si numen aliquod dicat: Ecce ego praftabo modò quod defide ratis: tu qui miles eras auteà, fies mereator: tu furifperitus, jam eris agricola. Vos illinc, vos iftinc abite, mutatis vivendi inftitutis. Eia cur cunctamini? At illi abnuent. Verumtamen conceditur vobis effe fortunatos. Ergo quare Jupiter utramque maxillam non inflas ANNOTATIONE S. gilas tu de noite, ut tuis confultoribus | piffet, admiratus eorum fidem Tyrannus; refpondeas; ille ut eo quo intendit, ma-petivit ut fe in amicitiam tertium adturé cum exercitu perveniat. Te gallo-fcriberent. TUM; illum buccinarum cantus exfufci tat. 14. Fabium. ] Quis ille fuerit, haud. planè liquet. Vetus Interpres, Fabius Narbonenfis, inquit, Equestri loco natus, Pompeianas partes fecutus de fectâ Stoicâ nonnunquam cum Horatio acriter contendit: fcripfit etiam aliquot libros de Philofophia Stoica. Sunt qui clamofum, verbofum & loquacem cauffidicum fuille dicant eum, quein hîc vellicat Poëta. 11. Ille datis vadibus, &c.] Agricola vèrò in jus venire coactus, cives in urbe degentes videns non experiri ea quæ fentit incommoda, ftatim eos judicat beatiores fe, fuamque deteftatur conditionem. Vades funt fponfores, qui pro altero fe obligant ejufque fufcipiunt caufam, ac reos fe pro eo præftant, five ca- 15. Si quis Deus, &c.] Præclaram put agatur aut crimen, five pecunia. No huic loco dat lucem Seneca Epist. 95. · men factum vadibus, ex eo quod qui ubi fic fcribit: multa videri volumus eos dederint, vadendi feu difcedendi ha- velle, fed nolumus ... Sape bent poteftatem, donec adfit præftitutus aliud volumus, aliud optamus, id eft à ad fiftendum fe judicio dies. Cic. de Fi- Diis petimus; & verum ne Diis quidem · nib. 2. vadem te ad mortem Tyranno dicimus. Sed Dii aut non exaudiunt, dabis pro amico, ut Pythagoreus ille. aut miferentur. Qui fi exaudirent & Quod fusè explicat Offic. 3. n. 45. Da-annuerent, damna nobis fapè maxima · monem Pythiam Pythagoreos ferunt aut mala qua minimè vellemus darent. hoc animo inter fe fuiffe, ut cum eorum 18. Mutatis partibus. ] Mutatis vitæ alteri Dionyfius ille Tyrannus Siculus inftitutis, conditione, officiis. diem necis deftinaffet, & is qui morti 20. Ambas iratus buccas inflet. ] Hoo addictus effet, paucos fibi dies commen-indignationis & gravis iræ indicium eft: dandorum fuorum causâ poftulaviffet, & effectus. Tunc enim crebri concitativas factus fit alter ejus fiftendi, ut fi que fpiritus ad os prorumpunt, buccaf ille non revertiffet ad diem moriendum que diftendunt; atque animi motum effet fibiipfi. Qui cùm ad diem se rece- fanguinifque fervorem exprimunt una Sffij |